Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ενδιαφέρον παγκόσμιο πείραμα. Το πρόβλημα είναι ότι είμαστε τα πειραματόζωα … Νομίζω δεν έχουμε ξαναζήσει κάτι αντίστοιχο στη διεθνή ιστορία. Ουδείς αμφισβητεί ότι όλα τα κράτη – στο πλαίσιο της προσπάθειας επαύξησης της διεθνούς ισχύος τους – επιδιώκουν την ικανοποίηση των συμφερόντων των πολιτών τους τόσο σε γενικό επίπεδο όσο και σε στοχευμένες κάστες. Κυρίως προσβλέπουν στην ικανοποίηση των συμφερόντων της εκάστοτε οικονομικοπολιτικής νομενκλατούρας. Ποτέ, όμως, αυτό δεν γινόταν τόσο μαζικά, προκλητικά και άξεστα. Ακόμη και στην εποχή της παγκοσμιοποίησης ποτέ δεν έγινε με τρόπο προσβλητικό για το σύνολο των εθνών και των τοπικών κοινωνιών και σίγουρα δεν έγινε για τους πολίτες της Ευρώπης, συλλήβδην. Η λέξη «ποτέ», βέβαια,… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΗ «φούσκα» των μη κρατικών πανεπιστημίων
Πριν ένα χρόνο, με άρθρο μας στην ηλεκτρονική έκδοση του Βήματος επισημαίνανε τις δικαιοπολιτικές αστοχίες της κυβερνητικής πρωτοβουλίας για καταστρατήγηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Προσπαθούσαμε να καταδείξουμε πέραν της αντισυνταγματικότητας της πρωτοβουλίας την αλυσιτέλειά της για την ελληνική κοινωνία και ιδίως για τη νέα γενιά. Που βρισκόμαστε ένα χρόνο μετά; Μόλις 13 πανεπιστημιακά ιδρύματα υπέβαλλαν αίτηση μέχρι τις 31 Μαρτίου που εξέπνευσε η σχετική προθεσμία. Τα δώδεκα δήλωσαν ότι θα λειτουργήσουν παραρτήματα από την προσεχή ακαδημαϊκή περίοδο 2025-2026, ενώ το δέκατο τρίτο από την επόμενη. Σε πλήρη διάψευση των κατά καιρούς κυβερνητικών διθυραμβικών ανακοινώσεων κανένα σημαντικό ίδρυμα δεν υπέβαλλε αίτηση. Δεν υπάρχει ανάμεσά τους ούτε το Χάρβαρντ ούτε το Γέιλ ούτε το Πανεπιστήμιο της Νέας… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΟι κρίνοντες κρίνονται;
Η πρόσφατη υπόθεση με καταγγελλόμενη διαφθορά στην Πολεοδομία της Ρόδου έφερε στο προσκήνιο θέσεις και αντιθέσεις για ένα ζήτημα που ως κοινωνία θα έπρεπε προ πολλού να είχαμε λύσει. Βέβαια, οι απόψεις που ακούστηκαν και από «χείλη αρμοδίων» μάλλον καταδεικνύουν ότι ούτε σε νομικό επίπεδο έχουμε ξεκάθαρες θέσεις για απλά ζητήματα. Πρώτα-πρώτα να ξεκαθαρίσουμε κάτι σε σχέση με την υπόθεση, για να καταστεί σαφές στους μη νομικούς. Η προφυλάκιση δεν συνδέεται με την κατάφαση της ενοχής του δράστη. Τυχόν προφυλάκιση δεν λειτουργεί ούτε επιβεβαιωτικά της ενοχής ούτε ως προκαταβολή ποινής. Δεν έχει ακόμη δικαστεί ο φερόμενος δράστης. Επιβάλλεται ως μέτρο καταναγκασμού υπό συγκεκριμένες μόνον προϋποθέσεις (λ.χ. ο κατηγορούμενος δεν έχει… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΑπό τη μεταπολιτική στην αντιπολιτική
Προσωπικά είχα την εντύπωση ότι «είχαμε χαθεί στη μετάφραση». Έννοιες αμφίσημες έχουν κατακλίσει εδώ και χρόνια το δημόσιο διάλογο. Μεταπολιτική, βιοπολιτική, αντιπολιτική. Τι νόημα μπορούσαν να έχουν οι παραπάνω λέξεις στη χώρα που μαστίζονταν από τη σύγχρονη, πολιτική διαιρετική τομή που ξεπετάχθηκε από τη μήτρα της χρεοκοπίας; Η αναζήτηση των λεπτών διαφορών την εποχή του δίπολου «μνημόνιο – αντιμνημόνιο» φάνταζε ως πολυτέλεια. Και, όμως, δεν ήταν. Εάν προσπαθήσουμε να δώσουμε περιεχόμενο στις ανωτέρω έννοιες κάποια πράγματα θα γίνουν περισσότερο κατανοητά. Θα γίνει, ιδίως, αντιληπτή η προβολή των λεκτικών όρων στη ζώσα πραγματικότητα. Η τελευταία καταδεικνύει ότι το νέο εννοιολογικό οπλοστάσιο ουδόλως σχετίζεται με τη νεωτερικότητα και την πρόοδο. Μάλλον αποτελεί έκφανση των… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΠολιτεία και βιομηχανία. Δρόμοι παράλληλοι;
Λάθη, προοπτικές και κίνδυνοι. Η έλλειψη στήριξης της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας αποτελεί κοινό τόπο. Όχι μόνον σήμερα, αλλά εδώ και δεκαετίες. Στο γενετικό κώδικα τούτου του κράτους το γονίδιο της επιχειρηματικότητας είναι πλήρως μεταλλαγμένο. Το επιχειρείν θέλει να έχει καλές σχέσεις με το εκάστοτε γκουβέρνο είτε γιατί ζει από αυτό (κρατικοί προμηθευτές, δημόσιες συμβάσεις) είτε γιατί δεν θέλει να διαλυθεί από ανερμάτιστες κρατικές επιλογές. Ειδικά, ο δευτερογενής τομέας ανήκει, συνήθως, στη δεύτερη κατηγορία. Γιατί άραγε ασχολούμαστε στη σημερινή μας παρέμβαση με τη βιομηχανία; Μήπως είναι μια συζήτηση παρωχημένη; Τα τελευταία 30 κυριάρχησαν οι δοκησίσοφοι δημοσιολογούντες. Νεόκοποι πολιτικοί, αναλυτές και δημοσιογράφοι θεωρούσαν … πασέ οποιαδήποτε συζήτηση για τη βιομηχανία. Πράγματι, πριν… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΚυβέρνηση σε vertigo, κοινωνία σε εγρήγορση
Για ποιο λόγο να θεωρήσουμε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό; Την απάντηση τη δίνει η ίδια. Αρκεί να μετρήσουμε πόσες φορές άλλαξε θέση για το ζήτημα μόλις τον τελευταίο μήνα. Το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑ) ήρθε να επιβεβαιώσει όλα όσα η κοινωνία είχε αντιληφθεί εδώ και καιρό. Ο ΟΣΕ λειτουργεί υποστελεχωμένος, η κρατική αρωγή απουσιάζει, τα συστήματα φωτοσήμανσης και ενδοεπικοινωνίας είναι παρωχημένα και ελλιπή, το πάρτι διασπάθισης των ευρωενωσιακών κονδυλίων και του δημοσίου χρήματος στην αμαρτωλή σύμβαση 717 ευθύνεται σε μέγιστο βαθμό για το τραγικό δυστύχημα, οι πελατειακές σχέσεις οδήγησαν στην τοποθέτηση ακατάλληλων προσώπων σε θέσεις ευθύνης, οι πράξεις και παραλείψεις της βραδιάς… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςInventing Trump
Η πολιτική στην Ευρώπη έμοιαζε μία διαδήλωση γηραλέων συνδικαλιστών. Αργά, χαλαρά βήματα στην άσφαλτο και συνήθη τσιτάτα. Εάν κάποιος έκανε ένα ταξίδι στο χωροχρόνο θα δυσκολευόταν να εντοπίσει το έτος. Πολιτική φλυαρία στο ζενίθ, όραμα και καινοτομία στο ναδίρ. Η Ευρώπη είχε παραδοθεί νωχελικά στη ραστώνη της πόσεως του μεταπολεμικού νέκταρος. Αυτήν την επίπλαστη ευδαιμονία δεν μπόρεσε να χαλάσει ούτε το μεταναστευτικό ρεύμα των τελευταίων ετών ούτε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Και, όμως, αρκούσε για να έλθουν τα πάνω κάτω, η εκλογή ενός αμφιλεγόμενου προσώπου στην ηγεσία των ΗΠΑ. Ο «μεγάλος τιμονιέρης» της Δύσης διακήρυξε σε όλους τους τόνους ότι δεν επιθυμεί να κρατά το πηδάλιο του ελεύθερου κόσμου. Κατέδειξε… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΌλα στο μπλέντερ!
Φρενοκομείον η Ελλάς! Περίπου πριν 36 χρόνια, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής – ο πρεσβύτερος, όχι ο «κουρασμένος» – αναφερόμενος στην εσωτερική πολιτική κατάσταση της χώρας, σε δημόσια δήλωσή του, προσέδιδε στη χώρα χαρακτηριστικά τρελάδικου («έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο φρενοκομείο»). Δε γνωρίζω τι θα έλεγε εάν ζούσε σήμερα. Πράγματι, τι μπορούμε να πούμε για τον προσφάτως εκλεγέντα αρχηγό της ελάσσονος αντιπολίτευσης όταν συσχετίζει ανοήτως τον τραγικό θάνατο του υιού ανώτατης εισαγγελικής λειτουργού με το έγκλημα των Τεμπών και αφήνει ανεπίτρεπτα υπονοούμενα για την κυβέρνηση; Τι να πούμε για τους «συνήθεις υπόπτους», μονίμως «διαμαρτυρόμενους» και «καταγγέλλοντες» πολιτικούς – επικεφαλής προσωπικών, πολιτικών μικρομάγαζων που πουλάνε φθηνό λαϊκισμό στο πόπολο; Οι έμποροι της αγανάκτησης… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΗ «αλήθεια» των δημοσκοπήσεων
Την τελευταία εβδομάδα, στη δημόσια σφαίρα, πέραν των σεισμών και των σεισμολόγων, κυριαρχούν οι πολιτικοί αναλυτές και οι δημοσκόποι. Άπαντες αναλύουν τα ευρήματα των νέων δημοσκοπήσεων που αποτυπώνουν σε μεγάλο βαθμό τόσο τη λαϊκή οργή -με αφορμή το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών- όσο και τη ραγδαία άνοδο των κομμάτων που βρίσκονται στα άκρα του πολιτικού άξονα. Των κομμάτων που όλως εσφαλμένως, η κυρίαρχη μιντιακή φιλολογία τα χαρακτηρίζει ως «αντισυστημικά», προσδίδοντάς τους «αγαθή» και «ανώτερη» αξία που ουδόλως έχουν. Προφανώς δεν αντιστρατεύονται το σύστημα, τη στιγμή που το ίδιο επιλεκτικά τα χρησιμοποιεί (μία απλή περιπλάνηση στα κανάλια εθνικής εμβέλειας αποδεικνύει του λόγου το αληθές, καθώς -κατά διαστήματα και όλως επιλεκτικά- τους… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσηςΈχει νόημα μία ακόμη «προανακριτική»;
Με αφορμή την πρωτοβουλία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ζητήσει τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής μετά το δυστύχημα των Τεμπών για τη διερεύνηση ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών του υφυπουργού, Χρήστου Τριαντόπουλου, ήρθε στην επιφάνεια ξανά το ζήτημα της ποινικής ευθύνης των μελών μίας κυβέρνησης. Ο συνταγματικός θεσμός (άρθρο 86) υπηρετεί τη δημοκρατία; Υποβοηθάει, εν γένει, στην ανεύρεση της αλήθειας; Ή αποδεικνύει ότι η Βουλή των Ελλήνων λειτουργεί στην πράξη ως «κολυμβήθρα του Σιλωάμ» για ποικίλα εγκλήματα ή ανομήματα; Δηλαδή, αποτελεί μέθοδο πολιτικού εξαγνισμού των παρανομούντων πολιτικών και ευκαιρία συγκάλυψης ευθυνών. Το άρθρο 86 του συντάγματος έχει ως περιεχόμενο τον καθορισμό ειδικής διαδικασίας για την απόδοση ποινικής ευθύνης σε υπουργούς (συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του… Περισσότερα
Συνέχεια ανάγνωσης