Κατηγορία: Άρθρα 2025

Η αλλαγή ρότας αποτελεί ζητούμενο. Όσοι δεν το βλέπουν είτε εθελοτυφλούν είτε απλώς ψεύδονται. Το κυρίαρχο κυβερνητικό αφήγημα των τελευταίων ετών είναι ότι η ελληνική οικονομία ανθεί. Όχι ότι έχει βελτιωθεί σημαντικά, αλλά ανθεί. Το ερώτημα είναι συγκρίνοντας τι; Την περίοδο της εισόδου στην κρίση το 2010 ή την περίοδο της ανερμάτιστης διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Εάν συγκρίνουμε με το 2013 ή το 2015 προφανώς τα πράγματα είναι καλύτερα. Εάν συγκρίνουμε με το περασμένο έτος (ήτοι το 2024) θα αντιληφθούμε ότι όχι μόνον δεν επιβεβαιώνεται η άποψη της τοπικής πολιτικής νομενκλατούρας, αλλά μάλλον ηχούν καμπανάκια που πρέπει να μας θέσουν σε επαγρύπνηση. Η αλλαγή ρότας αποτελεί ζητούμενο. Όσοι δεν το βλέπουν είτε… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Σε τούτη τη χώρα, κατά καιρούς, αρεσκόμαστε να θέτουμε μανιχαϊστικά διλήμματα για ζητήματα που δεν επιτάσσουν ουσιώδεις διαφοροποιήσεις. Ακόμη περισσότερο πολωνόμαστε ή ετεροκαθοριζόμαστε ανάλογα με το ποιος έλαβε ή όχι μια πρωτοβουλία. Εάν ο έχων την πρωτοβουλία είναι φίλα προσκείμενος ή ιδεολογικά συνοδοιπόρος, κάθε πράξη πολιτικού ακτιβισμού θεωρείται εύλογη και ανάλογη του μηνύματος που θέλει να εκπέμψει. Εάν ο πυρήνας της ενέργειας δεν μας βρίσκει πολιτικά σύμφωνους είναι σύνηθες να καταγγέλλουμε τόσο τη συλλογική ενέργεια όσο και το μήνυμα ως… «πατσαβούρα». Κάτι τέτοιο συνέβη και πριν μερικές ημέρες. Ολιγάριθμα μέλη της νεολαίας της Νέας Αριστεράς επιδίωξαν να ανοίξουν τη σημαία της Παλαιστίνης στον ιερό βράχο της Ακρόπολης για να στείλουν ένα μήνυμα… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Το 1857, ο Μαρξ έγραφε στον «Πρόλογο της Εισαγωγής στην Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας» ότι η οικονομική δομή της κοινωνίας σχηματίζει την πραγματική «βάση» πάνω στην οποία υψώνεται ένα κοινωνικό και νομικό «εποικοδόμημα». Από τότε, οι μαρξιστές αντιπαρατίθενται για το νόημα αυτής της δήλωσης. Τι είναι η «βάση»; Τι είναι το «εποικοδόμημα»; Ο Αλέξης Τσίπρας, ομνύοντας παιδιόθεν στο όνομα του Μαρξ, μάλλον είχε υιοθετήσει την κρατούσα άποψη. Η «βάση» είναι οι οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις σε ένα οργανωμένο σύνολο ανθρώπων. Η οικονομική δομή μιας κοινωνίας, δηλαδή οι παράγοντες παραγωγής (π.χ. εργασία, κεφάλαιο, τεχνολογία) και οι σχέσεις παραγωγής (π.χ. οι σχέσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, αλλά και οι σχέσεις των εργαζομένων… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Όσοι «διαβάζουμε» τις δημοσκοπήσεις αναζητούμε τα ποιοτικά και όχι μόνο τα ποσοτικά στοιχεία αυτών. Δεν έχει τόσο σημασία τι απάντησε ένας πολίτης, αλλά γιατί οδηγήθηκε στην απάντηση αυτή. Δεν είναι το κρίσιμο -σε μία μεμονωμένη στιγμή- το ποσοστό ψήφων που λαμβάνει ένα κόμμα ή ένας πολιτικός, αλλά γιατί τις λαμβάνει. Δυστυχώς, τα ποιοτικά ευρήματα των δημοσκοπήσεων σπάνια δημοσιεύονται. Ίσως γιατί οι δημοσκοπήσεις υπηρετούν συγκεκριμένο στόχο, ίσως διότι λίγους ενδιαφέρει η αιτία αλλά όλους το αποτέλεσμα. Και κάπως έτσι δημοσιολογούντες και πολιτικοί καλούνται να ερμηνεύσουν τη ζώσα πραγματικότητα επιδερμικά, ίσως και αντιφατικά. Ποια είναι τα κυρίαρχα συναισθήματα, σήμερα, στην ελληνική κοινωνία; Σύμφωνα με τους δημοσκόπους η οργή και η απελπισία. Έπονται… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Η Παραβολή του Απολωλότος Προβάτου είναι μία από τις παραβολές του Ιησού. Αναφέρεται σε έναν ποιμένα που εγκαταλείπει το κοπάδι του, αποτελούμενο από ενενήντα εννέα πρόβατα, για να βρει αυτό που έχει χαθεί. Αποτελεί το πρώτο μέρος της τριλογίας για τη λύτρωση και συγχώρηση που αφηγείται ο Ιησούς, απαντώντας στις κατηγορίες που του εξαπολύουν οι Φαρισαίοι ότι συναναστρέφεται με αμαρτωλούς. Στην πεζή ελληνική πραγματικότητα, μετράμε χαμένα εκατομμύρια ευρώ κοινοτικών κονδυλίων σε εξαφανισμένους ή ανύπαρκτους αγρότες και κτηνοτρόφους. Σε εκτάσεις που ουδόλως συνάδουν με την «τεχνική λύση» (πατέντα όχι μόνον ελληνική, αλλά και των ευρωπαίων που αποφάσισαν -όλως παραδόξως- να επιδοτούν εκτάσεις και όχι την παραγωγή) και «εντοπίζονται» από ενδιάμεσες εταιρίες… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Ενώ θα μπορούσαμε να αντιστρέψουμε την τάση προτιμούμε να χορηγούμε επιδόματα χωρίς κανένα κοινωνικό πολλαπλασιαστή. “It’s the economy stupid” (Είναι η οικονομία, ανόητε) αποτελεί τη φράση που έμελλε να σημαδέψει την προεκλογική εκστρατεία του Μπιλ Κλίντον, στις ΗΠΑ, πριν από αρκετά χρόνια. Εμπνευστής της, ο James Carville, υπεύθυνος της προεκλογικής εκστρατείας του μετέπειτα Αμερικανού προέδρου. Η φράση απέκτησε τη δική της διαχρονική αξία και κατά καιρούς αναδεικνύει άλλες προτεραιότητες σε διαφορετικές κοινωνίες. Ποια θα έπρεπε να είναι η προτεραιότητα των ποικιλώνυμων μεγαλοσχημόνων της ημεδαπής καθεστηκυίας πολιτικής τάξης; Ποια θα έπρεπε να είναι τα προτάγματα της ελληνικής κοινωνίας; Εάν διαβάζαμε με προσοχή πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών θα μπορούσαμε να δώσουμε με ευκολία… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Μπορεί να είμαστε ελιτιστές ως έθνος. Μπορεί, βέβαια, να είμαστε απλώς απογοητευμένοι. «Διαλέξτε και πάρτε». Η ουσία, όμως, είναι ότι δεν υπάρχουν πολλές χώρες στον κόσμο που στις δημοσκοπήσεις οι πολίτες θεωρούν ως ικανότερο για πρωθυπουργό τον «κανέναν» και ταυτόχρονα κρίνουν ότι την πιο αποτελεσματική αντιπολίτευση την κάνει, πάλι, ο «κανένας». Μονά ζυγά δικά του. Και ως κυβέρνηση και ως αντιπολίτευση κυριαρχεί η αδιόρατη φυσιογνωμία του «κανένα». Πράγματι, τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων δεν είναι καινούρια. Τουλάχιστον αναφορικά με το πρόσωπο που κρίνεται ικανότερο να κυβερνήσει. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά παράδοξα για το πρόσωπο του «ικανότερου αντιπολιτευτή». Μετά από 6 χρόνια διακυβέρνησης δεν είναι δυσεξήγητο να υπάρχει δυσαρέσκεια για το πρόσωπο του… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Πριν 139 χρόνια ξεκίνησαν όλα. Η 1η Μαΐου 1886 ήταν η ημέρα που οι εργάτες θα διεκδικήσουν αυτό που σήμερα θεωρείται αυτονόητο: οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ξεκούραση, οχτώ ώρες ελεύθερου χρόνου. Ένα σύνθημα ακούγεται όλο και πιο έντονα σε όλα τα εργοστάσια: «Eight hours for work, eight hours for rest, eight hours for what we will!». Το Σικάγο ζει στην πρωτοπορία της βιομηχανικής επανάστασης. Γρήγορα μετατρέπεται στην πόλη-σύμβολο της οργής. Εκατοντάδες συνδικάτα, σοσιαλιστές, αναρχικοί, μετανάστες Γερμανοί, Ιρλανδοί, Ιταλοί, άπαντες συσπειρώνονται κάτω από τη σημαία του εργατικού κινήματος. Πόσες ομοιότητες μπορεί να έχει εκείνη εποχή με τη σημερινή; Ποια είναι τα διακυβεύματα του σήμερα; Ο σύγχρονος άνθρωπος γεύεται τους καρπούς… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Ένα δισ. ευρώ σημαίνει, στην πράξη, επίδομα 20.000€ για κάθε νέο παιδί. Εάν γεννιούνταν-και λόγω του επιδόματος-50.000 νέα παιδιά το χρόνο, η εικόνα της χώρας στο μέλλον θα ήταν διαφορετική. Πριν 15 χρόνια, στις 23 Απριλίου του 2010, η χώρα έμπαινε στην περιπέτεια των μνημονίων. Σήμερα, θα πίστευε κανείς ότι πολιτικό προσωπικό και κοινωνία έχουμε πάρει το μάθημά μας. Ότι θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μη ξαναφτάσουμε εκεί. Μάλλον ματαίως… Που οφείλεται η πεσιμιστική διάθεση του υπογράφοντος; Πόσο δικαιολογημένη μπορεί να είναι όταν η κυβέρνηση κομπορρημονεί για την επίτευξη «θηριώδους πρωτογενούς πλεονάσματος» τη χρονιά που μας πέρασε; Για ποιο λόγο να είμαστε ανασκουμπωμένοι όταν οι διεθνείς οίκοι αναβαθμίζουν –… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης

Οι εξελίξεις στις ΗΠΑ αιφνιδίασαν πολλούς. Ίσως τους πάντες εάν εξαιρέσουμε τους συνήθεις δημοσιολογούντες «ξερολιστές». Όχι τόσο για τις επιλογές του Τραμπ. Τις περισσότερες τις είχε εξαγγείλει από πολύ νωρίς. Ουδόλως μπορεί να κατηγορηθεί για ασυνέπεια μεταξύ προεκλογικών κραυγών και μετεκλογικών… κραυγαλέων λαθών. Αυτό που μέχρι στιγμής έχει εκπλήξει άπαντες είναι η «σιωπή των… (φιλελεύθερων) αμνών». Με τη σιγή, ουδόλως αποφεύγουν το… σούβλισμα. Αλήθεια, που εξαφανίστηκε η οικονομική και πνευματική ηγεσία της ηγέτιδας δύναμης του «ελεύθερου κόσμου»; Γιατί δεν λειτουργούν τα περιλάλητα «θεσμικά αντίβαρα» του αμερικανικού συστήματος εξουσίας; Πώς γίνεται ο αυταρχισμός να αποτελεί «θεραπεία επιλογής» τόσο για το εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και για τις διεθνείς σχέσεις; Η Μεγάλη… Περισσότερα

Συνέχεια ανάγνωσης